Licencja transportowa – czym jest, ile kosztuje i jak wyrobić licencję transportową?

Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej polegającej na wykonywaniu usługi transportu wymaga uzyskania dokumentu zezwalającego na prowadzenie takiej działalności zarówno dla przewozu osób oraz rzeczy.  Jak uzyskać  licencję transportową? Kto musi ją posiadać? Jakie warunki należy spełnić, aby posiadać ten dokument? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Czym jest licencja transportowa?

Licencja transportowa to decyzja administracyjna wydana przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego lub określony w ustawie organ samorządu terytorialnego, uprawniająca do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego. Podjęcie i wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego wymaga uzyskania odpowiedniej licencji wspólnotowej. Zasady określające uzyskanie takiej licencji są zależne od tego czy dotyczyć będzie transportu rzeczy czy osób i wymienione są  w: rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącym wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych, oraz rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 561/2006. Licencji wspólnotowej udziela się przedsiębiorcy, jeżeli posiada zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, na zasadach określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającym wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylającym dyrektywę Rady 96/26/WE. Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencja, o której mowa w art. 5b ust. 1 UTD, uprawniają do wykonywania przewozu wyłącznie na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Kiedy jest potrzebna licencja na transport krajowy i wspólnotowy?

Licencja na krajowy transport drogowy, funkcjonuje w formie jako zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jest niezbędna dla wszystkich przewoźników, którzy wykonują zarobkowy krajowy transport rzeczy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony lub przewóz osób przy wykorzystaniu popularnych busów. Licencja przewoźnika nie jest natomiast potrzebna przedsiębiorcom, którzy realizują swoje krajowe usługi transportowe wyłącznie za pomocą pojazdów o DMC poniżej 3,5 tony lub wykonują przewozy niezarobkowe, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na potrzeby własne – np. transport towarów pomiędzy poszczególnymi oddziałami własnej firmy.

Licencja wspólnotowa jest niezbędnym dokumentem dla przedsiębiorców, którzy chcą realizować międzynarodowy transport towarów lub osób. Dla transportu ciężkiego wymagania te od dłuższego czasu pozostają niezmienne, wiele zmieniło się natomiast w przypadku przewozów pojazdami do 3,5 tony. Dotychczas były one wyłączone z obowiązku posiadania licencji międzynarodowej, jednak przepisy pakietu mobilności wprowadziły w tej kwestii wiele zmian. Od 21 maja 2022 roku wobec przewozów wykonywanych pojazdami powyżej DMC 2,5 tony stosowane są takie same wymagania formalne, jak w przypadku transportu ciężkiego – oznacza to konieczność posiadania licencji wspólnotowej przez takich przewoźników.

Kto może uzyskać licencję na transport międzynarodowy?

Licencji wspólnotowej w naszym kraju udziela się przedsiębiorcy, jeżeli posiada zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Istnieją również wymogi dotyczące samego przedsiębiorstwa – Twoja firma musi spełniać wymóg dobrej reputacji, posiadać odpowiednie zabezpieczenie finansowe oraz siedzibę w naszym kraju, a pojazdy którymi zamierzasz realizować przewozy muszą być zarejestrowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wraz z wnioskiem o licencję międzynarodową musisz złożyć dokumenty, które potwierdzą dobrą sytuację prawną i majątkową firmy tj. wymóg zdolności finansowej, posiadanie bazy eksploatacyjnej spełniającej wymagania ustawodawcy.

Procedury do uzyskania licencji na transport międzynarodowy

Złóż wniosek w Głównym Inspektoracie Transportu Drogowego. Możesz to zrobić osobiście, za pośrednictwem poczty lub drogą internetową. We wniosku wskaż okres obowiązywania licencji – do 5 lat lub od 5 do 10 lat. Dołącz również wykaz pojazdów, liczbę wnioskowanych wypisów,  potwierdzenie uiszczenia opłat oraz stosowne dokumenty i oświadczenia.

Ile wynosi czas oczekiwania na decyzje?

Czas oczekiwania na decyzję GITD wynosi miesiąc, w nielicznych przypadkach jest on przedłużany do dwóch miesięcy. W przypadku stwierdzenia braków w dokumentacji urząd wezwie Cię do ich uzupełnienia w terminie 7 dni. Po pozytywnej weryfikacji otrzymasz licencję wspólnotową wraz z obowiązkowymi osobnymi wypisami na każdy zgłoszony pojazd. W razie uzyskania decyzji negatywnej istnieje możliwość złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Masz na to 14 dni od momentu doręczenia odmowy.

Jakie dokumenty są wymagane do uzyskania licencji transportowej?

Zezwolenie na transport krajowy wymaga spełnienia licznych wymogów formalnych. W tym celu, złóż do właściwego dla siedziby przedsiębiorcy Starosty Powiatowego wniosek o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego wraz z niezbędną dokumentacją, taką jak:

• dokumenty potwierdzające zdolność finansową przedsiębiorstwa – może to być gwarancja bankowa, roczne sprawozdanie finansowe lub ubezpieczenie (np. ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej),

• oświadczenie osoby zarządzającej transportem, że pełni rolę zarządzającego transportem oraz kopię certyfikatu kompetencji zawodowych tej osoby
• zaświadczenie o niekaralności za przestępstwa w dziedzinach określonych w art. 6 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, wymienione w art. 5 ust. 2a;

Potrzebne będą również oświadczenia: dotyczące kierowców, o niekaralności za poważne naruszenie, dotyczące bazy eksploatacyjnej (OB) oraz stwierdzające spełnienie ustawowych wymagań w stosunku do kierowców.

Procedury potrzebne do uzyskania licencji transportowej

Aby uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, musisz spełnić wszystkie wspomniane wcześniej wymagania oraz złożyć pełną dokumentację. Procedury i terminy związane z oczekiwaniem na decyzję, ewentualnymi odwołaniami czy uzupełnianiem dokumentacji wyglądają tak, jak podczas ubiegania się o licencję wspólnotą – różnica dotyczy podmiotu decyzyjnego, którym jest w tym przypadku właściwy siedzibie przedsiębiorcy Starosta Powiatowy.

Uprawnienia do wykonywania transportu krajowego i międzynarodowego – wymagania finansowe

Zezwolenie na transport krajowy i międzynarodowy może być wydane tylko przewoźnikom, którzy spełniają wyżej omawiane wymagania w zakresie zdolności finansowej przedsiębiorstwa. Twoja firma musi posiadać:

• 9000 euro na pierwszy zgłoszony pojazd,
• 5000 euro na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd

Ile wynosi całkowity koszt licencji transportowej

W przypadku licencji wspólnotowej ostateczny koszt zależy od wybranego okresu jej ważności i liczby zgłoszonych pojazdów:

• Do 5 lat: 4000 zł + 440 zł za każdy zgłoszony pojazd,
• Od 5 do 10 lat: 8000 zł i 880 zł za każdy zgłoszony pojazd

Opłaty z tytułu zezwolenia krajowego wynoszą natomiast 1000 zł + 100 za każdy zgłoszony pojazd. Obowiązują również standardowe opłaty skarbowe związane np. z ustanowieniem pełnomocnictwa.

Czy jest możliwe użyczenie licencji transportowej?

Jak wskazuje ustawa o transporcie drogowym, licencja transportowa nie może być pożyczana osobom trzecim. Tego typu proceder może zostać zakwalifikowany jako poważne naruszenie, co wiąże się nie tylko z ryzykiem wysokich kar finansowych, ale także z cofnięciem pozwolenia na transport.

W pewnych specyficznych sytuacjach możliwe jest przeniesienie licencji. Dzieje się tak na przykład w wyniku połączenia lub przekształcenia przedsiębiorstwa lub w razie śmierci osoby posiadającej licencję – uprawnienia mogą wtedy przejść na rzecz spadkobiercy. W każdym tego typu przypadku niezbędne jest jednak wszczęcie oficjalnego postępowania administracyjnego, związanego z przeniesieniem licencji, a koniecznym warunkiem jest posiadanie przez osobę przejmującą określonych w ustawie uprawnień. Wszelkie nieoficjalne działania w tym zakresie (w tym pożyczanie licencji) są zabronione.

Polisa OCP ważnym aspektem pracy związanej z transportem

Transport to branża obarczona wysokim stopniem ryzyka i odpowiedzialnością za popełnione błędy, dlatego tak ważnym aspektem pracy jest wybór właściwego ubezpieczenia. Polisa OCP (znana też jako OCPD) obejmuje odpowiedzialność cywilną przewoźnika drogowego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami przewoźnik ponosi pełną odpowiedzialność za ładunek podczas  transportu od chwili jego przejęcia, aż do chwili dostarczenia go do odbiorcy. Osobiście odpowiada więc za wszelkie nieprzewidziane zdarzenia takie jak uszkodzenie lub zniszczenie towaru, opóźnienia w dostawie czy kradzieże, a także niewłaściwe działania osób, którym zlecił wykonanie obsługę ładunku. Właśnie przed takimi sytuacjami zabezpiecza polisa OCP – w razie ich wystąpienia przedsiębiorca może liczyć na wypłatę odszkodowania, a ewentualna odpowiedzialność finansowa przenoszona jest  na stronę ubezpieczyciela. Posiadanie polisy zapewnia też większą wiarygodność firmy w oczach klientów.

Warto pamiętać, że OCP to nie jest jedynym występującym na rynku transportu rodzajem ubezpieczenia stosowanego przez firmy transportowe. Popularnym rozwiązaniem są też między innymi polisy OCS, czyli ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej spedytora, związane odpowiedzialnością za szeroko pojętą organizację i planowanie transportu.