AETR konwencja – czego dotyczy i kiedy może być stosowana? Jaka konwencja reguluje czas pracy kierowcy?

Transport drogowy należy do najważniejszych elementów w europejskich łańcuchach dostaw. Właściwa organizacja przewozów ma ogromny wpływ nie tylko na rozwój gospodarczy poszczególnych krajów, ale także na bezpieczeństwo kierowców i innych uczestników ruchu drogowego. Skutkuje to dużą liczbą przepisów i wymagań, które muszą spełnić firmy transportowe, pracownicy oraz pojazdy wykorzystywane do transportu.

Konwencja AETR (skrót od „Accord Européen sur les Transports Routiers„) to umowa, w której znajdują się jedne z najważniejszych i najszerzej stosowanych regulacji. Kogo dotyczą i w jakich sytuacjach stosuje się przepisy konwencji?

Konwencja AETR w transporcie drogowym. Czym jest europejska umowa dotycząca pracy załóg pojazdów?

Konwencja AETR to umowa dotycząca pracy kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe. Została uchwalona w Genewie w 1970 roku, a w Polsce obowiązuje od 1992 roku.

Czego dotyczą przepisy konwencji AETR?

Umowa AETR dotyczy międzynarodowego transportu drogowego wykonywanego poza granicami państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz pozostałych krajów, które podpisały konwencję. Przepisy konwencji regulują takie kwestie jak bezpieczeństwo i higiena pracy kierowców, dozwolony czas jazdy, wymagane okresy odpoczynków oraz rejestrowanie przez tachograf informacji dotyczących pojazdu i działań kierowcy.

Konwencja AETR określa również minimalny wiek kierowcy – 18 lat dla pojazdów z naczepami i przyczepami o masie do 7,5 tony oraz 21 lat dla pozostałych pojazdów.

Cel i główne aspekty konwencji AETR

Podstawowym celem umowy jest poprawa bezpieczeństwa na drogach i usprawnienie transportu międzynarodowego – zarówno w kontekście przewozu osób, jak i towarów.  Ważnym aspektem jest ujednolicenie przepisów poszczególnych krajów w zakresie warunków zatrudnienia i czasu pracy.

Umowa AETR – podstawą rozliczania czasu pracy i odpoczynku kierowców

Konwencja AETR reguluje czas jazdy załóg wykonujących transport międzynarodowy – to jeden z najważniejszych elementów umowy. Przepisy określają też długość i częstotliwość przerw i odpoczynków oraz nakładają obowiązek ewidencjonowania czasu jazdy kierowcy za pomocą tachografu. Dane rejestrowane przez tachograf, to również takie czynności, jak rozpoczęcie jazdy czy odpoczynek. Wszystkie te informacje stanowią podstawę do rozliczenia czasu pracy oraz są sprawdzane podczas kontroli.

Jak konwencja AETR określa wymiar czasu pracy kierowcy zgodnie z obowiązującymi przepisami?

AETR pozwala na rozliczanie czasu jazdy w ramach okresów tygodniowych oraz dziennych. Przepisy stanowią, że tygodniowy czas jazdy kierowcy nie może wynosić więcej niż 56 godzin. Jednocześnie trzeba wziąć pod uwagę okres łącznego dwutygodniowego czasu jazdy, który nie może przekroczyć 90 godzin.

W jaki sposób przekłada się to na odcinki dzienne? Jak wynika z artykułu 6 Konwencji AETR, dzienny czas jazdy kierowcy wynosi 9 godzin. Może on być podwyższony dwukrotnie w każdym tygodniu – maksymalnie do 10 godzin.

Trzeba pamiętać, że na czas pracy kierowcy składa się nie tylko samo prowadzenie pojazdu, ale również przerwy oraz inne czynności – związane na przykład z załadunkami i rozładunkami.

Ile wynosi dobowy czas odpoczynku kierowcy zgodnie z przepisami konwencji AETR?

Istotnym elementem przepisów konwencji są również okresy odpoczynku oraz obowiązkowe przerwy kierowcy.

Czas dziennej przerwy w prowadzeniu pojazdu wynosi 45 minut. Przerwę można podzielić na dwie części – co najmniej 15-minutową i maksymalnie 30-minutową. Czas prowadzenia pojazdu bez przerwy nie może przekroczyć 4,5 godziny.

Odpoczynek dzienny wynosi 11 godzin. Zgodnie ze zmianami przepisów konwencji AETR z 2014 roku,  odpoczynek tygodniowy trwa 24 godziny. Odpoczynek przewidziany w załodze kilkuosobowej wynosi 9 godzin w okresie 30 godzin od wyruszenia z bazy, co podczas jazdy dwuosobowej pozwala każdemu kierowcy na prowadzenie pojazdu przez 10 godzin dziennie. W zakresie odpoczynku dzielonego konwencja dopuszcza podzielenie na dwie części – trwającą powyżej 3 godzin oraz mniej niż 9 godzin.

Jak konwencja AETR reguluje zasady odpoczynku na promie lub w pociągu? Możne być podzielony na 3 odcinki, a przerwa pomiędzy nimi nie może być dłuższa niż 60 minut. Obowiązkowo kierowca musi mieć zapewnioną swoją koję lub kuszetkę.

Co jest polskim odpowiednikiem konwencji AETR?

Polskim oraz europejskim odpowiednikiem konwencji AETR jest rozporządzenie 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady. Wiele elementów regulowanych przez AETR jest również określonych w polskich przepisach Kodeksu Pracy oraz w ustawie o czasie pracy kierowców z 16 kwietnia 2004 roku.

AETR a rozporządzenie 561/2006

Powyższe przepisy dotyczą bardzo zbliżonych kwestii – czasu pracy kierowcy, przerw i odpoczynków oraz zasad, które regulują użycie tachografu. Różnice pomiędzy powyższymi przepisami dotyczą przede wszystkim trasy przewozu  – rozporządzenie 561/2006 obejmuje transport wykonywany na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. Należy podkreślić, że obie regulacje posiadają odrębne katalogi wyłączeń – na przykład od obowiązku stosowania tachografu.

3 konwencje TIR, ATP i AETR – regulujące zasady przewożenia towarów i pracy kierowców

TIR, ATP i AETR – wszystkie te konwencje powstały jeszcze w latach siedemdziesiątych, wszystkie w znaczący sposób wpływają na branżę transportową. Ustaliliśmy już, w jakich sytuacjach stosowana jest umowa AETR, czego zatem dotyczą TIR i ATP?

Jak działa konwencja celna TIR?

TIR to umowa regulująca procedury w transporcie międzynarodowym – na przejściach granicznych i w urzędach celnych. Pozwala na szybki transport towarów przez poszczególne granice państw, dzięki ograniczeniu kontroli celnych wyłącznie do kraju docelowego. Dopiero po dowiezieniu towaru na miejsce ładunki zostają odplombowane i przechodzą kontrolę lokalnych celników. Aby móc wykonywać przewozy w ramach konwencji, kierowca musi posiadać specjalny karnet TIR umieszczony na pojeździe. Z przewozów TIR wykluczony jest alkohol oraz wyroby tytoniowe. 

Konwencja ATP – sposoby pomiaru i kontroli warunków panujących w pojeździe transportującym żywność

ATP to konwencja, która definiuje zasady międzynarodowego transportu produktów spożywczych o krótkim terminie ważności. Umowa określa między innymi dopuszczalne temperatury oraz inne warunki, które muszą spełniać urządzenia chłodnicze oraz środki transportu wykorzystywane do przewozów szybko psujących się towarów. Przepisy dotyczą między innymi pojazdów ogrzewanych, chłodzonych i izolowanych termicznie. Aktualnie konwencję ratyfikowało 50 państw.