Jazda bez karty kierowcy lub z nieważną kartą – konsekwencje, procedura sprawdzania

Karta kierowcy to niezwykle istotny dokument dla kierującego pojazdem wyposażonym w tachograf cyfrowy. Służy do identyfikacji kierowcy oraz przede wszystkim do rejestracji czasu i przebiegu jazdy. Co jednak w przypadku, gdy kartę zgubimy, ulegnie zniszczeniu lub zostanie nam skradziona? Jakie kary grożą za jazdę bez ważnej karty kierowcy?

Zgubiona karta kierowcy – co należy zrobić?

Jeżeli kierowca zorientuje się, że jego karta kierowcy została zgubiona lub skradziona powinien:

• przed rozpoczęciem przewozu wydrukować z tachografu dane prowadzonego przez siebie pojazdu i na tym wydruku wpisać informacje, które pozwolą na identyfikację kierowcy (nazwisko, numer prawa jazdy lub karty kierowcy) wraz z podpisem.
• po zakończeniu przewozu również wykonać wydruk z tachografu, który będzie zawierał informacje dotyczące okresów zarejestrowanych przez tachograf (od momentu pierwszego wydruku). Należy uzupełnić je o pozostałe okresy, nie ujęte przez tachograf – innej pracy, gotowości oraz odpoczynku oraz podać dane pozwalające na identyfikację kierowcy (nazwisko, numer prawa jazdy lub karty kierowcy) i podpis.

Należy też pamiętać, że jeśli karta kierowcy została zgubiona, skradziona lub nie działa prawidłowo, kierowca musi niezwłocznie, najpóźniej w ciągu siedmiu dni kalendarzowych wystąpić o kartę zastępczą do właściwych organów w państwie członkowskim swojego normalnego miejsca zamieszkania (w Polsce jest to Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych). Organy wydają kartę zastępczą w ciągu ośmiu dni roboczych od dnia otrzymania szczegółowego wniosku o jej wydanie.

W omówionych sytuacjach kierowca może kontynuować jazdę bez karty kierowcy maksymalnie przez 15 dni kalendarzowych. W przypadku, gdy konieczny jest powrót pojazdu do bazy okres ten może ulec wydłużeniu, ale tylko pod warunkiem, że kierowca może wykazać, że nie ma w tym czasie możliwości przedstawienia lub użycia karty. Obowiązkowo w tym okresie trzeba dokonywać wydruków opisanych powyżej – przed i po zakończeniu pracy.

Jazda bez karty kierowcy – jaka wiąże się z tym kara?

Za jazdę bez karty kierowcy, jeżeli oczywiście nie zostaną wypełnione powyższe procedury, grożą wysokie kary. Ustawodawca przewidział w tym wypadku sankcje nie tylko dla samego kierowcy, ale i dla właściciela firmy i osoby zarządzającej transportem.

Jeżeli kierowca nie rejestrował swojej aktywności, prędkości pojazdu i przebytej drogi na karcie, zgodnie z nowym taryfikatorem, grozi mu za to kara w wysokości 2000 zł. Nie opłaca się jednak w takim wypadku również używanie cudzej karty. Pożyczenie karty od kolegi lub szefa może skończyć się mandatem w wysokości 2000 zł.

Dodatkowe kary grożą za brak wydruków, które powinny być wykonane w związku z uszkodzeniem , zgubieniem lub kradzieżą karty – to aż 200 zł za każdy brakujący wydruk. Jeśli kierowca przygotował wydruki, ale nie zostały one prawidłowo opisane to karą za to wykroczenie jest 100 zł za każdy dzień – a pamiętajmy, że skontrolowanych może być 28 dni poprzedzających + dzień bieżący. Jak więc widzimy, prawidłowo wykonane i opisane wydruki mogą zabezpieczyć portfel kierowcy przed utratą naprawdę pokaźnej sumy.

Osoba zarządzająca transportem ponosi nieco mniejszą odpowiedzialność finansową. W przypadku, gdy kierowca nie posiada ważnej karty kierowcy zarządzający może otrzymać karę w wysokości 500 zł. Natomiast przedsiębiorca za wykonywanie przez kierowcę przewozu drogowego bez własnej, ważnej karty kierowcy pojazdem wyposażonym w tachograf cyfrowy może zostać ukarany kwotą 2000 zł.

Kto i kiedy może sprawdzić kartę kierowcy?

Kontrolą przestrzegania przepisów dotyczących czasu pracy kierowcy, przerw i odpoczynków w transporcie drogowym zajmuje się Inspekcja Transportu Drogowego. W trakcie takiej kontroli inspekcja uprawniona jest do sprawdzenia karty kierowcy, wykresówek, zapisów odręcznych i wydruków z tachografu. Na drodze okresem podlegającym kontroli jest maksymalnie 28 dni wstecz. O wszystkich dokumentach weryfikowanych w czasie kontroli piszemy w artykule Kontrola drogowa w Polsce – obowiązkowe dokumenty i procedury.

Jazda z nieważną kartą kierowcy

Karta kierowcy wydawana jest na okres maksymalnie 5 lat, nie dłuższy jednak niż okres ważności prawa jazdy posiadanego przez kierowcę.

W przypadku, gdy ważność karty dobiega końca, należy do Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych wystosować wniosek o jej przedłużenie. Trzeba go przesłać nie wcześniej niż 60 dni kalendarzowych, ale nie później niż 15 dni kalendarzowych przed upływem ważności karty. Jeśli wniosek zostanie przesłany później niż 15 dni roboczych przed upływem ważności dokumentu, może się okazać, że karta zostanie wydana już po terminie obowiązywania aktualnie posiadanej przez kierowcę karty. Kierowca już w ostatnim dniu ważności starej karty powinien mieć przy sobie nowy dokument, ponieważ w innym przypadku w razie kontroli nie będzie dalej mógł prowadzić pojazdu i firma będzie zmuszona „podstawić” do tego zlecenia nowego kierowcę.

Jeśli kierowca zostanie przyłapany na jeździe na nieważnej karcie kierowcy może otrzymać mandat w kwocie od 500 zł (Pkt 7.5. Taryfikatora kierowcy – Wykonywanie przez kierowcę przewozu drogowego bez ważnej karty kierowcy lub z kartą uszkodzoną po upływie okresu dopuszczalnego w art. 29 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 165/2014) do nawet 2000 zł (pkt. 7.1. Nierejestrowanie za pomocą tachografu na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi).