Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców w Polsce

Od 1 stycznia 2018 roku, weszły w życie przepisy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wprowadza wiele zmian w kwestiach związanych z uzyskaniem zezwolenia na pracę dla obywateli państw spoza UE. Jak teraz będzie wyglądał proces zatrudnienia obcokrajowców w Polsce?

Obowiązujące do tej pory przepisy regulujące zatrudnianie przez polskich przedsiębiorców obywateli krajów spoza Unii Europejskiej, wymagały przygotowania oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy osobom pochodzącym z 6 państw: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy. Nowelizacja ustawy z dnia 20 lipca 2017 roku wprowadza szereg zmian, między innymi ułatwienia związane z wydaniem zezwoleń na pracę krótkoterminową oraz sezonową. W przypadku zatrudnienia pracownika ze Wschodu na okres dłuższy niż 6 miesięcy, do obowiązków pracodawcy nadal będzie należało sprawdzenie, czy jego obecność w Polsce jest legalna, a wykonywanie obowiązków zawodowych odbywa się na podstawie zezwolenia na pracę i w oparciu o wizę.

Obowiązujące od początku tego roku przepisy w niewielkim stopniu wspierają branżę transportową w kwestii zatrudniania cudzoziemców. Szacuje się, że na polskim rynku brakuje około 100 tysięcy kierowców zawodowych, w związku z czym wiele firm opiera się właśnie na pracownikach pochodzących z Ukrainy i Rosji. Przedsiębiorcy mieli nadzieję, że zmiany w ustawie wprowadzą udogodnienia w zatrudnieniu osób z krajów niebędących w Unii Europejskiej, jednak jak wiadomo, tak się nie stało – komentuje Łukasz Włoch, ekspert Ogólnopolskiego Centrum Rozliczania Kierowców.

 

Nowa ustawa umożliwia od początku roku przedłużanie legalnego zatrudnienia cudzoziemca w czasie, gdy ubiega się on o zezwolenie na pracę. W sytuacji, w której obcokrajowiec pracował co najmniej 3 miesiące u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę i złożył bez braków formalnych wniosek o wydanie zezwolenia, otrzymuje pieczątkę do paszportu. Jest to podstawa do dalszego zatrudnienia, jednak tylko na terytorium Polski. Przedłużenie zatrudnienia z możliwością wykonywania pracy jedynie na terenie Polski staje się bezcelowe w przypadku kierowców zawodowych pochodzących ze Wschodu. Po ograniczaniu przez ZUS wydawania tzw. druków A1, których brak uniemożliwia podróżowanie przez kraje takie jak Francja czy Niemcy, właściciele firm transportowych stoją przed kolejnym wyzwaniem, jakiemu muszą sprostać – mówi Łukasz Włoch.

Problematyczny dla przedsiębiorców może być także obowiązek zgłoszenia do Powiatowego Urzędu Pracy faktu podjęcia pracy przez obcokrajowca, zarejestrowanego na oświadczeniu. Należy tego dokonać w dniu rozpoczęcia przez cudzoziemca zatrudnienia, zgodnie z terminem wskazanym w dokumencie. Urząd należy poinformować także o przedwczesnym zakończeniu wykonywania pracy przez obcokrajowca. Naruszenie tego obowiązku może zablokować dalszą możliwość rejestracji oświadczenia oraz grzywnę w wysokości do 2 000 złotych.

Kolejnym nowym obowiązkiem, który spadł na przedsiębiorców jest zawarcie z cudzoziemcem pisemnej umowy o pracę, sporządzonej w języku zrozumiałym dla pracownika. Kara pieniężna za jego niedopełnienie może wynosić od 200 do nawet 2 000 złotych. 

Przedsiębiorcy powinni pamiętać o konieczności przechowywania kopii dokumentów umożliwiających zatrudnienie cudzoziemca, przez cały czas trwania stosunku pracy. Nielegalne zatrudnienie obywatela kraju niebędącego w strukturach Unii Europejskiej, może spowodować nałożenie grzywny od 1 000 do 30 000 złotych.