Czy trzeba sporządzać roczne sprawozdanie ADR

Wraz z nowym rokiem, w przypadku podmiotów, które wykonują przewóz towarów niebezpiecznych (ADR) powstaje obowiązek złożenia odpowiedniego sprawozdania za ubiegły rok. W myśl ustawy, uczestnik przewozu jest zobowiązany w terminie do 28 lutego złożyć sprawozdanie, które należy wysłać do Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego.

Kogo dotyczy obowiązek

Zgodnie z zapisami ustawy, obowiązek wysłania sprawozdania dotyczy uczestników przewozu towarów niebezpiecznych, którymi zgodnie z umową ADR są przewoźnik, a także przedsiębiorstwa, których działalność obejmuje załadunek, pakowanie, napełnianie lub rozładunek. Konieczności sporządzenia sprawozdania nie ma natomiast w przypadku, gdy transport odbywał się w całości poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również przewozu towarów zawartych w próżnych nieoczyszczonych opakowaniach, w cysternach, kontenerach i pojazdach oraz w ilościach mniejszych niż określone w ADR.

Kto powinien sporządzić sprawozdanie

Podmiot uczestniczący w przewozie towarów niebezpiecznych wyznacza właściwego  doradcę, na którym spoczywa obowiązek przygotowania odpowiedniego sprawozdania. Zgodnie z zapisami zawartymi w umowie europejskiej, dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), każde przedsiębiorstwo, którego działalność obejmuje nadawanie, bądź przewóz towarów niebezpiecznych lub związane z nimi pakowanie, załadunek, napełnianie, czy rozładunek, powinno wyznaczyć przynajmniej jednego doradcę do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych, odpowiedzialnego za wspieranie działań zapobiegających zagrożeniom dla osób, mienia i środowiska, związanych z taką działalnością.

Podpisując umowę z doradcą należy sprawdzić, czy posiada on stosowną wiedzę i uprawnienia. Świadectwo doradcy jest wydawane, w drodze decyzji administracyjnej, przez Dyrektora Transportowego Dozoru technicznego na okres 5 lat. Przedsiębiorca zamierzający podpisać umowę z doradcą może w bardzo prosty i szybki sposób zweryfikować jego uprawnienia, wchodząc na stronę transportowego dozoru technicznego, gdzie znajduje się lista doradców ADR. Nie wolno zapomnieć, że niewyznaczenie doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych jest zagrożone karą administracyjną w wysokości 5000 zł.

Kary za brak sprawozdania

 W przypadku niezastosowania się do obowiązku sporządzenia sprawozdania ustawa  o przewozie towarów niebezpiecznych przewiduje karę administracyjną. Za nieprzesłanie w ustawowo określonym terminie rocznego sprawozdania tj. do dnia 28 lutego, obowiązują następujące kary, jeżeli:

1. nie upłynęło 14 dni – 200zł
2. upłynęło co najmniej 14 dni -2000zł
3. upłynęły co najmniej 3 miesiące – 5000zł

Należy pamiętać, aby jeden egzemplarz sprawozdania wysyłać do Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego, a drugi przechowywać w siedzibie przedsiębiorstwa przez okres 5 lat od dnia jego wysłania. Jest to weryfikowane każdorazowo, a konsekwencją braku sprawozdania lub wysłania po terminie skutkuje nałożenie kary administracyjnej.

Najczęstsze błędy

Mimo wyznaczenia doradcy oraz prawidłowego sporządzenia sprawozdania i wysłania go w  terminie, może okazać się, że przedsiębiorca nie uniknie kary. Dzieje się tak, gdy sprawozdanie zostanie wysłane do wojewódzkiego inspektora transportu drogowego niewłaściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych. Decydującym momentem dla przedsiębiorcy będzie zatem wpływ sprawozdania do właściwego urzędu z uwagi na jego siedzibę, jeżeli tak się nie stanie Wojewódzki Inspektor dokonując weryfikacji stwierdzi, iż przedsiębiorca nie złożył stosownego sprawozdania, co w konsekwencji może skutkować kontrolą inspektorów ITD w firmie. Kara nie zostanie nałożona, jeżeli kontrola skupi się jedynie na sprawdzeniu związanym z przewozem towarów niebezpiecznych (ADR). W najgorszym natomiast przypadku kontrola może być bardziej szczegółowa i dodatkowo objąć swym zakresem również czas pracy kierowców. Wysłanie zatem sprawozdania do innego województwa powoduje często kontrole, które kończą się w zależności od firmy karą od kilku do kilkunastu tysięcy złotych za naruszenia norm czasu pracy. Innym powodem inspekcji w przedsiębiorstwie może być również kontrola drogowa, która wykaże nieprawidłowości w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych.

Problemu nie ma w sytuacji, gdy kierowca popełnia wykroczenia, ale przewoźnik posiada doradcę, który sporządza corocznie sprawozdanie. Warto jednak wiedzieć, że Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego na podstawie bazy z danymi z kontroli drogowej w bardzo prosty sposób jest w stanie zweryfikować podmiot, który nie złożył sprawozdania i wysłać do niego inspektorów. Dzieje się tak, jeżeli w trakcie kontroli drogowej zostaną ujawnione nieprawidłowości związane z przewozem towarów niebezpiecznych, których kierowca nie zauważył podczas załadunku, przedsiębiorca zapłaceni karę za ujawnione naruszenia i zapomni o sprawie.

W ten sposób nieświadomy przewoźnik może otrzymać karę za brak doradcy, a tym samym za brak sprawozdania w łącznej kwocie 10 000 zł. W związku z tym, w celu zabezpieczenia firmy transportowej przed karami administracyjnymi, należy każdorazowo weryfikować poprawność procedury związanej z wysyłką sprawozdania oraz analizować na bieżąco protokoły z kontroli drogowych.