Tygodniowy czas pracy kierowcy

„Ile wynosi tygodniowy czas pracy kierowcy?” – To pytanie zadawane jest wielokrotnie w środowisku transportowym. Należy poszukać odpowiedzi tak, aby zarówno przedsiębiorcy jak i kierowcy mogli uniknąć ewentualnych kar.

Na wstępie trzeba zwrócić uwagę, że Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. wprowadza regulacje dotyczące maksymalnego czasu jazdy. Limit ten został ustalony na poziomie 56h godzin jazdy dla jednego tygodnia kalendarzowego oraz 90 godzin dla dwóch tygodni.

Dobowy czas pracy kierowcy

Wielu szoferów posługuje się potoczną definicją „dobowego czasu pracy”, który rozumiany jest przez nich jako okres czasu pomiędzy wymaganymi odpoczynkami dobowymi. Zgodnie z tą zasadą, każdorazowo po odpoczynku dobowym, lub tygodniowym w ciągu kolejnych 24h mamy do dyspozycji 13h czasu na wykonywanie czynności związanych z pracą. Pomiędzy dwoma odpoczynkami tygodniowymi mamy możliwość do trzykrotnego wydłużenia tego czasu do 15h. Definicję tą stosowaną przez wielu kierowców w przypadku odpoczynków dobowych można uznać za poprawną, ponieważ wynika z zasad dotyczących odbioru odpoczynków dobowych, o której mowa w art. 8 Rozporządzenia 561.  Czy zatem tak skonstruowaną definicję można przełożyć na zagadnienie tygodniowego czasu pracy?

Tygodniowy czas pracy kierowcy

Analizując art. 6 Rozp. 561 zostajemy poinformowani o konieczności odbiorów odpoczynków tygodniowych w częstotliwości nie rzadszej, niż co sześć okresów 24 godzinnych. Tutaj możemy wyliczyć, że kierowca zarówno w pojedynczej jak i w podwójnej obsadzie, w okresie pomiędzy dwoma odpoczynkami tygodniowymi ma do dyspozycji 144h (6x24h). Czy wg wcześniej przytoczonej definicji dobowego czasu pracy możemy nazwać ten okres tygodniowym czasem pracy? Co z czynnościami rejestrowanymi na tachografie jako dyspozycja czy zdarzenia innej pracy, czy tutaj nie mamy żadnych ograniczeń wpływających na tygodniowy czas pracy kierowcy? Jak widzimy pojawia się wiele pytań.

Obowiązujące normy czasu pracy

Niestety powyższa norma 144h nie jest definicją tygodniowego czasu pracy kierowcy, a jedynie maksymalnym okresem, po którym musi zostać odebrany kolejny odpoczynek tygodniowy. Odpowiedź znajdziemy w art.6 pkt.2 rozp.561, który w tej sprawie odsyła nas do Dyrektywy 2002/15/WE. Przepisy te określają, że przeciętny tygodniowy czas pracy kierowcy wraz z nadgodzinami nie może przekraczać 48h w tygodniu (od poniedziałku od godziny 0:00 do niedzieli do godziny 24:00), jednak może on zostać wydłużony maksymalnie do 60h w przypadku, gdy w ciągu czterech miesięcy nie przekracza średnio 48h na tydzień. Te same normy tygodniowego czasu pracy w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym czterech miesięcy, znajdziemy także w Ustawie o Czasie Pracy Kierowców. Obowiązują one zarówno kierowców zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jak i niepozostających w stosunku pracy (samozatrudnienie, umowy cywilno-prawne).

Wysokość kar

W przypadku przekroczenia maksymalnego oraz przeciętnego tygodniowego czasu pracy, narażamy się na ewentualny mandat ze strony Inspektora Państwowej Inspekcji Pracy w kwocie do 2000 zł. Natomiast w przypadku kontroli Inspekcji Transportu Drogowego dla kierowców niepozostających w stosunku pracy, każdorazowo przekroczenie tygodniowego czasu pracy o 2h zagrożone jest karą 100 zł, powyżej 2 do 10 godzin – 300 zł, a powyżej 10h – 500 zł.

Aby uniknąć powyższych kar związanych z przekroczeniem wymienionych norm, niezbędna jest ewidencja czasu pracy kierowców, bądź rejestrów czasu pracy, na podstawie których będziemy w stanie zaplanować trasy dla poszczególnych kierowców w okresie tygodnia oraz całego okresu rozliczeniowego.

Autor:

Ireneusz Czulak, Ekspert OCRK