- 11 stycznia 2019
- Autor: Piotr Pietrasina
- Kategorie Kontrole inspekcji, Zmiany przepisów prawnych
Od 3 września obowiązuje nowelizacja ustawy o transporcie drogowym, która wprowadziła szereg zmian w przepisach dotyczących firm transportowych. Pojawiły są regulacje, których do tej pory nie było lub nie nakładano za nie kary. Wśród nich największe chyba kontrowersje i problemy interpretacyjne budzi zapis dotyczący przekroczenia przez kierowcę czasu pracy w porze nocnej. Aby nieco rozjaśnić ten temat naszym czytelnikom, przygotowaliśmy krótki poradnik.
Jakie godziny obejmuje pora nocna?
W przypadku kierowców zawodowych mamy do czynienia z dwoma porami nocnymi:
- Pierwszą z nich definiuje Art. 1517. § 1. Kodeksu pracy i jest to wybranych 8 godzin pomiędzy 21:00 a 7:00. Za pracę w tych godzinach, które należy wskazać w dokumentacji przedsiębiorstwa, np. 22:00-06:00 należy się kierowcy dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20% wynagrodzenia minimalnego.
- Druga pora nocna wynika z Ustawy o czasie pracy kierowców – są to wybrane przez przedsiębiorstwo 4 godziny pomiędzy 00:00, a 07:00. Najbardziej korzystny dla pracodawcy jest wybór godzin, w których kierowcy pracują najrzadziej (zazwyczaj jest to przedział od godz. 00:00 do godz. 4:00). Bardzo ważne jest, aby informację o tych godzinach zawrzeć w dokumentacji wewnątrzzakładowej, ponieważ w przypadku jej niewyznaczenia za pracę w porze nocnej uznawany jest cały okres zawarty pomiędzy godziną 0.00 a godziną 7.00.
Co zaliczyć do czasu pracy kierowcy?
Jako czas pracy inspektorzy transportu drogowego traktują sumę zdarzeń jazdy oraz innej pracy:
Do czasu pracy kierowcy nie wlicza się natomiast:
- dyżuru, jeżeli w czasie jego trwania kierowca nie wykonywał pracy,
- nieuzasadnionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu,
- przerwy w pracy, która wynika z systemu przerywanego czasu pracy,
- dobowego nieprzerwanego odpoczynku.
WAŻNE! Limit 10 godzin pracy obowiązuje, jeśli choć jedna minuta pracy (jazda lub inna praca) była w porze nocnej ustalonej w przedsiębiorstwie np. od 00:00 do 04:00.
Limit czasu pracy sprawdza się w 24 kolejnych godzinach od momentu rozpoczęcia pracy. Odebrany odpoczynek dzienny nie resetuje limitu:
Dla kogo kara za przekroczenie czasu pracy w porze nocnej?
Kara za to naruszenie przewidziana jest wyłącznie dla przedsiębiorcy:
Kwota kary jest niewielka, duża natomiast jest waga samego naruszenia. W zależności od wielkości przekroczenia klasyfikowane ono będzie jako Poważne lub Bardzo Poważne. Wielokrotne nieprzestrzeganie limitu 10 godzin pracy może więc skutkować utratą dobrej reputacji i zawieszeniem możliwości wykonywania zawodu przewoźnika drogowego.
Jak wygląda kontrola przestrzegania przepisu?
Kontroli mogą podlegać kierowcy wykonujący przewozy bez względu na rodzaj zatrudnienia. Jednak ze względu na różną interpretację art. 50 ustawy o transporcie drogowym część inspektorów ITD nie weryfikuje tego naruszenia dla kierowców zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę. Nie należy jednak bagatelizować tego przepisu, ponieważ inne służby kontrolne np. Straż Graniczna, PIP, Policja czy Służba Celno-Skarbowa również mogą kontrolować naruszenia czasu pracy bez względu na rodzaj zatrudnienia kierowcy.
Przestrzeganie przepisu może być sprawdzane zarówno podczas kontroli w firmie, jak i na drodze. W przypadku kontroli na drodze, naruszenie kontrolujący może zweryfikować zawsze (nawet gdy nie zna godzin nocnych w danej firmie), jeśli praca wystąpiła pomiędzy godziną 03:00, a 04:00, ponieważ nie ma możliwości wyboru w firmie godzin nocnych w taki sposób, aby ominąć ten przedział.